چگونه سرخوردگی مهره کمر را درمان کنیم؟ راهنمای جامع

درد کمر: اغلب در ناحیه پایینی کمر احساس می‌شود و ممکن است با حرکت یا ایستادن طولانی‌مدت شدت یابد.
درد در پاها: به دلیل فشار بر اعصاب، درد ممکن است به پاها کشیده شود.
ضعف یا بی‌حسی در پاها: در موارد شدیدتر، ضعف یا بی‌حسی در پاها ممکن است رخ دهد.
سفتی و کاهش حرکت: محدودیت در حرکت و سختی در خم شدن یا ایستادن.
افزایش درد با فعالیت‌های فیزیکی: فعالیت‌های سنگین می‌توانند علائم را تشدید کنند.

اسپوندیلولیستزیس بر اساس میزان جابجایی مهره از جای طبیعی خود درجه‌بندی می‌شود. این درجه‌ها به پزشکان کمک می‌کنند تا شدت سرخوردگی و نوع درمان مناسب را تعیین کنند. این درجه‌بندی به شرح زیر است:

درجه 1 (خفیف)

مهره به میزان کمتر از 25 درصد از محل خود جابجا شده است. علائم معمولاً خفیف هستند و ممکن است شامل درد مختصر کمر یا احساس ناراحتی در فعالیت‌های روزمره باشد. معمولاً با درمان‌های غیرجراحی مانند فیزیوتراپی و اصلاح فعالیت‌ها مدیریت می‌شود.

درجه 2 (متوسط)

مهره به میزان 25 تا 50 درصد جابجا شده است. علائم می‌توانند شدیدتر شوند و شامل درد مداوم در کمر و پاها، ضعف یا بی‌حسی باشند. درمان ممکن است شامل فیزیوتراپی، داروهای ضدالتهابی، و در برخی موارد تزریق‌های استروئیدی باشد.

درجه 3 (نسبتاً شدید)

مهره به میزان 50 تا 75 درصد از جای خود جابجا شده است.علائم معمولاً شدیدتر هستند و ممکن است فشردگی اعصاب و مشکلاتی در حرکت و ایستادن ایجاد شود. درمان‌های غیرجراحی ممکن است کمک نکنند و جراحی‌های تثبیتی مانند فیوژن ستون فقرات ممکن است لازم باشد.

درجه 4 (شدید)

مهره به میزان 75 تا 100 درصد جابجا شده است. علائم شدید هستند و شامل درد شدید، مشکلات عصبی، و ناتوانی در انجام فعالیت‌های روزمره می‌شوند. درمان جراحی معمولاً ضروری است، و جراحی‌های تثبیت مهره‌ها به همراه دکمپرسیون عصبی انجام می‌شوند.

درجه 5 (سرخوردگی کامل)

مهره به طور کامل از محل خود جابجا شده و به پایین ستون فقرات سر خورده است. به این وضعیت اسپوندیلوتیک نیز گفته می‌شود.علائم بسیار شدید هستند و ممکن است شامل ناتوانی کامل در حرکت یا مشکلات عصبی حاد باشد.جراحی پیچیده برای تثبیت ستون فقرات و بازسازی عملکرد عصبی ضروری است.

استراحت و اصلاح فعالیت‌ها

کاهش فعالیت‌های سنگین و استراحت کافی به کاهش فشار بر مهره‌ها کمک می‌کند. فعالیت‌هایی که باعث تشدید درد می‌شوند، باید موقتاً متوقف شوند.

فیزیوتراپی

تمرینات تقویتی: فیزیوتراپی شامل تمرینات تقویتی برای عضلات پشت و شکم است که می‌توانند حمایت بهتری از ستون فقرات ارائه دهند.
تمرینات کششی: تمرینات کششی برای افزایش انعطاف‌پذیری و کاهش تنش عضلات به کار می‌روند.
اصلاح وضعیت بدنی: یادگیری نحوه صحیح ایستادن، نشستن و بلند کردن اجسام برای کاهش فشار بر ستون فقرات مهم است.

داروهای ضدالتهابی و مسکن‌ها

داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs): مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن برای کاهش درد و التهاب استفاده می‌شوند.
مسکن‌ها: داروهای مسکن برای کاهش درد در موارد شدیدتر ممکن است تجویز شوند.

تزریق‌های استروئیدی

تزریق اپیدورال کمر شامل تزریق استروئید به فضای اپیدورال ستون فقرات است که به کاهش التهاب و تسکین درد کمک می‌کند. این روش غیرجراحی، درد ناشی از فشردگی اعصاب در ناحیه کمر و پاها را کاهش می‌دهد و به بهبود تحرک و کیفیت زندگی بیمار کمک می‌کند. تزریق اپیدورال معمولاً زمانی استفاده می‌شود که درمان‌های دیگر مانند دارو و فیزیوتراپی مؤثر نبوده باشند. این تزریق می‌تواند موقتی باشد و در صورت نیاز تکرار شود.

استفاده از کمربند یا بریس‌های حمایتی

استفاده از کمربند یا بریس‌های طبی برای حمایت از کمر و کاهش فشار بر مهره‌ها در دوره‌های زمانی مشخص می‌تواند مفید باشد. این وسایل به ثابت نگه داشتن مهره‌ها کمک می‌کنند و فشار بر روی کمر را کاهش می‌دهند

اصلاح سبک زندگی

تغییرات در سبک زندگی مانند کاهش وزن، تغذیه مناسب، و جلوگیری از فعالیت‌های سنگین می‌تواند به مدیریت علائم سرخوردگی مهره کمک کند.

درمان‌های گرما و سرما

استفاده از کیسه‌های گرم یا سرد بر روی ناحیه کمر می‌تواند به کاهش التهاب و درد کمک کند. گرما معمولاً برای کاهش سفتی عضلات و سرما برای کاهش التهاب مفید است.

تکنیک اولتراسوند

تکنیک اولتراسوند یکی از روش‌های غیرجراحی است که به عنوان بخشی از فیزیوتراپی برای درمان سرخوردگی مهره‌های کمر مورد استفاده قرار می‌گیرد. این تکنیک از امواج صوتی با فرکانس بالا استفاده می‌کند که به عمق بافت‌های بدن نفوذ کرده و باعث افزایش جریان خون، کاهش التهاب، و تسریع در ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده می‌شود. در درمان این عارضه، اولتراسوند می‌تواند به کاهش درد، شل شدن عضلات و کاهش اسپاسم‌های عضلانی کمک کند.

عمل جراحی

عمل جراحی برای سرخوردگی مهره‌های کمر معمولاً زمانی انجام می‌شود که درمان‌های غیرجراحی مؤثر نباشند یا علائم شدید و ناتوان‌کننده مانند درد مزمن و فشردگی اعصاب وجود داشته باشد. روش‌های جراحی شامل فیوژن ستون فقرات (جوش دادن مهره‌های جابجا شده به یکدیگر برای تثبیت آنها) و لامینکتومی (برداشتن بخشی از مهره برای کاهش فشار بر اعصاب) است. این جراحی‌ها به تثبیت مهره‌ها، کاهش درد و بهبود عملکرد عصبی کمک می‌کنند.

برای پیشگیری از اسپوندیلولیستزیس، می‌توان از روش‌های زیر استفاده کرد:
حفظ وضعیت بدنی صحیح: نشستن و ایستادن با وضعیت صحیح ستون فقرات، به ویژه در طول فعالیت‌های روزمره، به کاهش فشار روی مهره‌ها کمک می‌کند.
تقویت عضلات کمر و شکم: انجام تمرینات تقویتی برای عضلات کمر و شکم باعث افزایش حمایت از ستون فقرات و کاهش خطر سرخوردگی مهره‌ها می‌شود.
اجتناب از بلند کردن اجسام سنگین: بلند کردن یا حمل اجسام سنگین با روش نادرست می‌تواند به مهره‌ها فشار وارد کند. بهتر است از تکنیک‌های صحیح بلند کردن اجسام استفاده کنید.
حفظ وزن مناسب: اضافه وزن می‌تواند فشار بیشتری روی ستون فقرات وارد کند، بنابراین حفظ وزن مناسب به پیشگیری از این عارضه کمک می‌کند.
ورزش‌های ملایم: ورزش‌های کم‌فشار مانند شنا و پیاده‌روی به تقویت عضلات و بهبود انعطاف‌پذیری ستون فقرات کمک می‌کنند، بدون اینکه به آن آسیب وارد کنند.

اسپوندیلولیستزیس وضعیتی است که باعث جابجایی مهره‌ها و ایجاد درد و مشکلات عصبی می‌شود. این مشکل از خفیف تا شدید متغیر است و درمان آن بسته به شدت، شامل روش‌های غیرجراحی مانند فیزیوتراپی، استراحت و تزریق استروئید و در موارد شدید، جراحی‌هایی مانند فیوژن ستون فقرات است.پیشگیری از این عارضه با حفظ وضعیت بدنی مناسب، تقویت عضلات و پرهیز از بلند کردن اجسام سنگین امکان‌پذیر است. درمان زودهنگام و توجه به علائم می‌تواند از پیشرفت مشکل جلوگیری کند. مراقبت‌های صحیح به کاهش درد و حفظ تحرک کمک می‌کند.
دکتر محسن خالدی، متخصص طب فیزیکی و توانبخشی در تهران، با بهره‌گیری از روش‌های پیشرفته درمانی به بهبود و تسکین دردهای عضلانی و اسکلتی بیماران کمک می‌کند. ایشان در ارائه خدمات درمان‌های نوین و کم تهاجمی نقش مهمی در بازیابی سلامت بیماران دارند. برای دریافت مشاوره می توانید از طریق دکمه دریافت نوبت اقدام کنید.


منابع
hopkinsmedicine
clevelandclinic