درمان آرتروز با سلول‌های بنیادی؛ راهکاری برای بازسازی مفاصل

آرتروز به معنی التهاب و تخریب مفاصل است که عمدتاً به دلیل فرسایش غضروف مفصلی رخ می‌دهد. این بیماری می‌تواند هر مفصلی را درگیر کند، اما بیشتر در زانوها، لگن، دست‌ها و ستون فقرات دیده می‌شود. علائم آرتروز شامل درد، تورم، کاهش حرکت و گاهی تغییر شکل مفاصل است.

stem cells ، سلول‌هایی هستند که قابلیت تمایز به انواع مختلف سلول‌های بدن را دارند. این سلول‌ها می‌توانند در بازسازی و ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده نقش مؤثری ایفا کنند. دو نوع اصلی آنها شامل سلول‌های بنیادی جنینی و سلول‌های بنیادی بالغ هستند. در درمان آرتروز عمدتاً از سلول‌های بنیادی بالغ استفاده می‌شود.

stem cells توانایی تمایز به انواع مختلف سلول‌های بدن را دارند و این ویژگی آن‌ها را به یک ابزار قدرتمند در درمان‌های پزشکی تبدیل کرده است. در درمان آرتروز، سلول‌های بنیادی می‌توانند به ترمیم و بازسازی بافت‌های آسیب‌دیده کمک کنند. در ادامه به نحوه عملکرد آنها در درمان آرتروز می‌پردازیم:

استخراج سلول های بنیادی

در مرحله اول برای محلی که قرار است سلول های بنیادی از آن برداشت شود (مانند ران یا شکم) از بی حسی زیر پوست استفاده می شود، سپس یک برش کمتر از نیم سانتی متر در محل موردنظر ایجاد و با استفاده از وارد کردن یک کانولای نازک به زیر پوست و یک سرنگ چربی استخراج می شود. این سلول ها معمولا از منابع مختلفی مانند مغز استخوان، چربی و خون بند ناف استخراج می‌شوند. در درمان آرتروز، معمولاً از سلول‌های بنیادی مزانشیمی (MSCs) استفاده می‌شود که در مغز استخوان و بافت چربی یافت می‌شوند.
این چربی خارج شده با استفاده از فیلترهای خاص و دستگاه سانتریفیوژ، تحت فرآیندهای تخصصی قرار می‌گیرد تا سلول‌های بنیادی (SVF GEL) از آن جدا و برای تزریق در مفصل مورد نظر آماده شود.

تزریق به محل آسیب‌دیده

سلول های آماده شده به محل مفصل آسیب‌دیده تزریق می‌شوند. این تزریق می‌تواند به صورت مستقیم به داخل مفصل (تزریق داخل مفصلی) یا به بافت‌های اطراف آن صورت گیرد.

تمایز و بازسازی بافت

پس از تزریق به محل آسیب‌دیده، به سلول‌های خاصی که در ترمیم بافت نیاز است، تمایز می‌یابند. برای مثال، در آرتروز زانو، می‌توانند به سلول‌های غضروفی تبدیل شده و به بازسازی غضروف آسیب‌دیده کمک کنند.

کاهش التهاب

سلول‌های بنیادی نه تنها به بازسازی بافت کمک می‌کنند، بلکه خاصیت ضد التهابی نیز دارند. این ویژگی می‌تواند به کاهش التهاب و درد در مفصل‌های آسیب‌دیده کمک کند.

تحریک تولید مواد حیاتی

می‌توانند تولید مواد حیاتی مانند فاکتورهای رشد و سایتوکین‌ها را تحریک کنند که این مواد نقش مهمی در ترمیم و بازسازی بافت‌ها دارند.



این روش با بی‌حسی موضعی، بدون بیهوشی عمومی و تحت هدایت سونوگرافی برای تزریق دقیق سلول‌های بنیادی انجام می‌شود. لازم است بدانید که به دلیل روند تشکیل سلول‌ها در بافت موردنظر، معمولا ۳ تا ۶ ماه زمان لازم است تا نتایج نهایی حاصل شود.

استفاده از stem cells در درمان آرتروز دارای مزایای متعددی است که می‌تواند به بهبود وضعیت بیماران و کیفیت زندگی آن‌ها کمک کند. در ادامه به برخی از این مزایا اشاره می‌شود:

ترمیم و بازسازی بافت

یکی از بزرگترین مزایای این روش توانایی آن‌ها در تمایز به انواع سلول‌های خاص، مانند سلول‌های غضروفی است. این ویژگی به بازسازی و ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده در مفصل‌ها کمک می‌کند و می‌تواند باعث بهبود عملکرد مفصل شود.

کاهش التهاب

Stem cells دارای خاصیت ضد التهابی هستند. آن‌ها می‌توانند پاسخ‌های التهابی را کاهش داده و به تسکین درد و بهبود عملکرد مفصل کمک کنند. این خاصیت به ویژه در آرتروز که معمولاً با التهاب مفصل همراه است، بسیار مفید است.

کاهش نیاز به جراحی

درمان با این روش می‌تواند به عنوان یک روش کمتر تهاجمی در مقایسه با جراحی‌های مفصلی مطرح شود. همچنین می‌تواند نیاز به جراحی‌های پیچیده مانند تعویض مفصل را کاهش دهد و از عوارض جراحی جلوگیری کند.

بهبود عملکرد مفصل

با بازسازی بافت‌های آسیب‌دیده و کاهش التهاب، عملکرد مفصل بهبود می‌یابد. این به بیماران امکان می‌دهد تا فعالیت‌های روزانه خود را با درد کمتر و حرکت بیشتر انجام دهند.

درمان طبیعی

استفاده از این روش به عنوان یک روش درمانی طبیعی به حساب می‌آید زیرا این سلول‌ها از بدن خود بیمار استخراج می‌شوند. این امر خطر پس‌زنی یا واکنش‌های آلرژیک را کاهش می‌دهد.

کاهش درد

بسیاری از بیماران مبتلا به آرتروز از درد مزمن رنج می‌برند. درمان با این روش می‌تواند به کاهش درد و افزایش راحتی بیماران کمک کند.

بهبود کیفیت زندگی

با کاهش درد، بهبود عملکرد مفصل، و کاهش التهاب، کیفیت زندگی بیماران بهبود می‌یابد. بیماران می‌توانند فعالیت‌های روزانه خود را بهتر انجام دهند و از زندگی لذت بیشتری ببرند.

پتانسیل درمان طولانی مدت

برخلاف برخی از درمان‌های موقتی که فقط علائم را مدیریت می‌کنند، stem cells می‌توانند به ترمیم و بازسازی بافت‌های آسیب‌دیده کمک کرده و نتایج طولانی مدت‌تری را به همراه داشته باشند.

درباره درمان زانو درد با سلول های بنیادی یکی دیگر از روش های درمان آرتروز بیشتر بدانید!

اگرچه درمان آرتروز با استفاده از این روش مزایای متعددی دارد، اما با چالش‌ها و محدودیت‌هایی نیز مواجه است که باید در نظر گرفته شوند. در ادامه به برخی از این چالش‌ها و محدودیت‌ها اشاره می‌کنیم:

هزینه بالا

یکی از بزرگترین محدودیت‌های درمان با این روش هزینه بالای این روش درمانی است. استخراج، آماده‌سازی و تزریق سلول‌های بنیادی نیازمند تجهیزات پیشرفته و تخصصی است که می‌تواند هزینه‌های قابل توجهی را به همراه داشته باشد.

نیاز به تکنولوژی پیشرفته

فرآیند استخراج و آماده‌سازی stem cells نیازمند تکنولوژی پیشرفته و تجهیزات خاص است. این تکنولوژی‌ها ممکن است در همه مراکز درمانی در دسترس نباشند و این مسئله می‌تواند محدودیت‌هایی را در ارائه این درمان به وجود آورد.

پاسخ‌دهی متفاوت بیماران

پاسخ به درمان با این روش می‌تواند در بیماران مختلف متفاوت باشد. برخی بیماران ممکن است به خوبی به این درمان پاسخ دهند، در حالی که دیگران ممکن است نتایج کمتری مشاهده کنند. عوامل متعددی مانند سن، شدت آرتروز و وضعیت عمومی سلامت بیمار می‌توانند بر نتایج تأثیر بگذارند.

عوارض احتمالی

اگرچه stem cells از بدن خود بیمار استخراج می‌شوند و خطر پس‌زنی کمتری دارند، اما همچنان احتمال بروز عوارض وجود دارد. این عوارض می‌توانند شامل عفونت، التهاب محل تزریق و یا واکنش‌های غیرمنتظره باشند.

محدودیت‌های قانونی و اخلاقی

در برخی کشورها، استفاده از stem cells با محدودیت‌های قانونی و اخلاقی مواجه است. این محدودیت‌ها می‌توانند تحقیق و توسعه و نیز استفاده بالینی از این درمان را محدود کنند.

عدم دسترسی عمومی

به دلیل هزینه بالا و نیاز به تجهیزات پیشرفته، این درمان ممکن است برای همه بیماران در دسترس نباشد. این موضوع می‌تواند به نابرابری در دسترسی به درمان منجر شود.

درمان آرتروز با سلول‌های بنیادی یکی از روش‌های نوین و امیدوارکننده است، اما با چالش‌ها و محدودیت‌هایی مواجه است که نیاز به توجه و تحقیقات بیشتر دارد. هزینه بالا، نیاز به تکنولوژی پیشرفته، و نیاز به تحقیقات بلندمدت از جمله مهمترین چالش‌های این روش درمانی هستند. با این حال، با پیشرفت علم و تکنولوژی، امید می‌رود که این محدودیت‌ها کاهش یابند و این روش به طور گسترده‌تری در دسترس بیماران قرار گیرد.
مرکز دکتر محسن خالدی از بهترین متخصصان طب فیزیکی و توانبخشی در تهران هستند که می توانید برای رزرو نوبت و مشاوره از این مرکز از طریق دکمه دریافت نوبت اقدام نمایید.