آیا جراحی باز و فیوژن برای تمام سرخوردگی‌های مهره ضروری است؟

سرخوردگی مهره یا "Spondylolisthesis" زمانی رخ می‌دهد که یکی از مهره‌های ستون فقرات به سمت جلو لغزش می‌کند و به مهره زیرین فشار وارد می‌کند. این حالت می‌تواند منجر به درد، بی‌حسی یا ضعف در ناحیه کمر و پاها شود. درمان این عارضه با جراحی باز و فیوژن یک روش جراحی است که در موارد شدید یا زمانی که درمان‌های غیرجراحی مؤثر نباشند به کار می‌رود. این جراحی شامل دو مرحله اصلی است:

جراحی باز

در این مرحله جراح برش بزرگی در ناحیه پشت ایجاد می‌کند تا به مهره‌ها و ساختارهای مربوطه دسترسی پیدا کند. هدف از این مرحله اصلاح موقعیت مهره‌های سرخورده و ثابت کردن آن‌ها است. جراح می‌تواند از ابزارهای خاص برای تصحیح انحراف مهره‌ها و آزادسازی اعصاب فشرده‌شده استفاده کند.

جراحی فیوژن

در این مرحله جراح مهره‌های سرخورده را با استفاده از ایمپلنت‌ها یا فیکساتورهای فلزی به هم متصل می‌کند تا از حرکت آن‌ها جلوگیری شود. این کار با استفاده از قطعات استخوانی (که می‌توانند از بدن خود بیمار یا منبع دیگری باشند) انجام می‌شود تا استخوان‌ها در کنار هم جوش بخورند و یک استخوان واحد تشکیل دهند.
این روش معمولاً در مواردی استفاده می‌شود که:

درد شدید و مزمن وجود دارد که با درمان‌های غیرجراحی مانند فیزیوتراپی یا دارو قابل کنترل نیست.
آسیب به اعصاب ایجاد شده است و احتمال آسیب دائم به اعصاب وجود دارد.
سرخوردگی مهره‌ها موجب اختلال در عملکرد طبیعی بدن شده است.

اگرچه جراحی باز و فیوژن می‌تواند به کاهش درد و بهبود کیفیت زندگی کمک کند این عمل دارای خطرات و عوارض احتمالی است مانند عفونت، خونریزی یا مشکلات در جوش خوردن استخوان‌ها. بنابراین معمولاً به عنوان گزینه آخر در نظر گرفته می‌شود و تنها در صورت عدم موفقیت درمان‌های غیرجراحی پیشنهاد می‌شود.

درمان این عارضه به نوع و شدت مشکل بستگی دارد. در موارد خفیف تا متوسط درمان‌های غیرجراحی معمولاً مؤثر هستند. برخی از روش‌های غیرجراحی شامل:
فیزیوتراپی: تمرینات تخصصی برای تقویت عضلات کمر و شکم می‌تواند به تثبیت ستون فقرات و کاهش فشار بر مهره‌ها کمک کند.
داروهای مسکن: داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) برای کاهش درد و التهاب مورد استفاده قرار می‌گیرند.
استراحت و تغییر سبک زندگی: استراحت نسبی و اجتناب از فعالیت‌های سنگین می‌تواند به بهبود علائم کمک کند. در بعضی موارد استفاده از بریس‌های پشتی (کمربند طبی) نیز می‌تواند از فشار اضافی جلوگیری کند.
تزریق استروئید: در مواردی که درد شدید است تزریق استروئید به ناحیه مفاصل بین مهره‌ای می‌تواند به کاهش التهاب و تسکین درد کمک کند.
ورزش‌های کششی و تقویتی: تمرینات کششی و تقویتی مخصوص ستون فقرات می‌تواند حرکت مهره‌ها را بهبود بخشد و از بروز مشکلات بیشتر جلوگیری کند.
تزریق دیسکوژل: یک روش نوین برای درمان مشکلات دیسک‌های بین‌مهره‌ای است. در این روش ژل مخصوص به دیسک آسیب‌دیده تزریق می‌شود تا آن را تقویت کرده و فشار داخل دیسک را تنظیم کند. این درمان غیرجراحی به کاهش درد و بهبود عملکرد ستون فقرات کمک می‌کند و برای بیمارانی که جراحی مناسب نیست توصیه می‌شود.
این درمان‌ها معمولاً در مراحل اولیه و زمانی که علائم ملایم هستند توصیه می‌شوند. در صورتی که این روش‌ها مؤثر نباشند و درد یا مشکلات عملکردی ادامه یابند جراحی ممکن است به عنوان گزینه آخر مطرح شود. اگر قصد درمان دیسک بدون جراحی را دارید می‌توانید به دکتر محسن خالدی مراجعه کنید. ایشان با استفاده از روش‌های پیشرفته مانند تزریق دیسکوژل به بهبود وضعیت بیمار و کاهش درد کمک می‌کنند.

علائم لغزش مهره‌ها می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد. برخی از علائم رایج عبارتند از:
درد کمر: درد معمولا در ناحیه پایین کمر و ممکن است با فعالیت‌های خاص یا پس از مدت طولانی ایستادن یا نشستن تشدید شود.
درد تیرکشنده: این درد ممکن است به پاها به ویژه پشت ران‌ها و ساق‌ها تابش پیدا کند (به دلیل فشرده شدن عصب‌ها).
ضعف یا بی‌حسی: در صورت فشرده شدن عصب‌ها ممکن است فرد احساس ضعف یا بی‌حسی در پاها یا ناحیه کمر کند.
کاهش دامنه حرکت: فرد ممکن است نتواند به راحتی خم شود یا بلند شود و احساس محدودیت در حرکت کمر داشته باشد.
درد هنگام راه رفتن: در بعضی موارد راه رفتن برای فرد دردناک می‌شود به خصوص زمانی که در حالت ایستاده یا در حال حرکت باشد.
اختلالات عصبی: در موارد شدید ممکن است اختلالاتی مانند مشکل در کنترل ادرار یا مدفوع نیز رخ دهد که نیاز به درمان فوری دارد.
این علائم ممکن است به تدریج بدتر شوند و در صورت عدم درمان مشکلات بیشتری ایجاد کنند.

این عارضه می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. مهم‌ترین علل آن عبارتند از:

آسیب‌های فیزیکی

تصادفات، ضربه‌ها یا سقوط‌های شدید می‌توانند باعث جابجایی مهره‌ها و ایجاد سرخوردگی شوند.

افزایش سن

با گذشت زمان دیسک‌ها و مفاصل ستون فقرات دچار فرسایش می‌شوند که می‌تواند منجر به لغزش مهره‌ها شود.

ساییدگی مفاصل (آرتروز)

آرتروز می‌تواند باعث تضعیف مفاصل ستون فقرات شود و موجب بروز این عارضه شود.

نقص مادرزادی

برخی افراد به طور مادرزادی دارای نقص‌هایی در ساختار مهره‌ها هستند که احتمال بروز این عارضه را افزایش می‌دهد.

فعالیت‌های ورزشی یا فیزیکی سنگین

انجام حرکات نادرست یا اعمال فشار زیاد به ستون فقرات در طول زمان می‌تواند منجر به لغزش مهره‌ها شود.

ژنتیک

سابقه خانوادگی در برخی موارد می‌تواند ریسک ابتلا به این عارضه را افزایش دهد.

چاقی

اضافه وزن فشار زیادی به ستون فقرات وارد می‌کند که می‌تواند باعث سرخوردگی مهره‌ها شود.

سندروم اسپوندیلولیستزیس (سایش مفصل بین مهره‌ها)

این وضعیت می‌تواند به علت شلی یا ضعف رباط‌ها و مفاصل ستون فقرات به سرخوردگی مهره‌ها منجر شود.
این عوامل می‌توانند به تنهایی یا در ترکیب با یکدیگر منجر به ایجاد این عارضه شوند.

برای پیشگیری از لغزش مهره‌ها رعایت چند نکته مهم می‌تواند کمک‌کننده باشد:
تقویت عضلات کمر و شکم: تقویت عضلات مرکزی بدن می‌تواند به پایداری ستون فقرات کمک کند و از فشار زیاد بر روی مهره‌ها جلوگیری کند.
حفظ وزن مناسب: اضافه وزن فشار زیادی به ستون فقرات وارد می‌کند. حفظ وزن سالم می‌تواند از بروز مشکلات فشاری بر مهره‌ها جلوگیری کند.
ورزش‌های کششی: انجام ورزش‌های کششی منظم برای افزایش انعطاف‌پذیری ستون فقرات و کاهش سفتی آن مهم است.
توجه به وضعیت بدن هنگام نشستن و ایستادن: وضعیت صحیح بدن در هنگام نشستن و ایستادن به جلوگیری از آسیب به ستون فقرات کمک می‌کند. از خم شدن بیش از حد کمر و نشستن‌های طولانی بدون حرکت خودداری کنید.
اجتناب از حرکات نادرست: انجام حرکات ناگهانی یا بلند کردن اجسام سنگین به روش نادرست می‌تواند منجر به فشار زیاد بر ستون فقرات و لغزش مهره‌ها شود.
استفاده از کفش مناسب: کفش‌های مناسب و راحت با حمایت کافی از قوس پا می‌تواند فشار را از روی ستون فقرات کاهش دهد.
مراجعه به پزشک در صورت درد یا ناراحتی کمر: در صورت بروز هرگونه درد یا ناراحتی در ناحیه کمر مراجعه به پزشک می‌تواند به تشخیص زودهنگام و جلوگیری از مشکلات جدی‌تر کمک کند.
حفظ حرکت و فعالیت فیزیکی منظم: تحرک روزانه و ورزش‌های سبک می‌تواند از سفت شدن مفاصل و دیسک‌ها جلوگیری کرده و به سلامت ستون فقرات کمک کند.
این اقدامات به پیشگیری از لغزش مهره‌ها و حفظ سلامت ستون فقرات کمک می‌کنند.

سرخوردگی مهره‌ها یا لغزش مهره‌ها به حالتی اطلاق می‌شود که در آن یک مهره از موقعیت طبیعی خود جابجا می‌شود و به مهره زیرین فشار وارد می‌کند. این وضعیت می‌تواند علائمی همچون درد کمر، تیرکشیدن درد به پاها، ضعف و بی‌حسی در اندام‌ها و کاهش دامنه حرکت ایجاد کند. علل این مشکل شامل آسیب‌های فیزیکی، افزایش سن، آرتروز، نقص‌های مادرزادی و فعالیت‌های فیزیکی سنگین است. درمان‌های غیرجراحی مانند فیزیوتراپی دارو و تزریق استروئید معمولاً در مراحل ابتدایی مؤثر هستند اما در موارد شدیدتر جراحی باز و فیوژن ممکن است لازم باشد. برای پیشگیری از این عارضه تقویت عضلات کمر، حفظ وزن مناسب، ورزش‌های کششی و رعایت وضعیت صحیح بدن هنگام نشستن و ایستادن توصیه می‌شود.
با توجه به تخصص و تجربه دکتر محسن خالدی متخصص طب فیزیکی و توانبخشی در تهران، ایشان همواره تاکید دارند که در مراحل ابتدایی سرخوردگی مهره‌ها، درمان‌های غیرجراحی مانند تزریق‌های درمانی می‌توانند به نتایج مطلوبی برسند. دکتر خالدی با بهره‌گیری از روش‌های نوین و کم‌تهاجمی مانند تزریق دیسکوژل به بیماران کمک می‌کنند تا از جراحی‌های پیچیده‌تر جلوگیری کرده و بهبود وضعیت خود را تجربه کنند. برای اطلاعات بیشتر یا رزرو نوبت می‌توانید از طریق دکمه دریافت نوبت یا شماره تماس 02182804266 اقدام نمایید.


منابع
clevelandclinic.org
medlineplus.gov