شانه یخ زده؛ علت‌ها، علائم و روش‌های درمانی

کپسولیت چسبنده یا به اصطلاح "شانه یخ‌ زده" نوعی عارضه دردناک است که باعث سفتی و محدودیت در حرکت شانه می‌شود. این مشکل زمانی رخ می‌دهد که کپسول اطراف مفصل شانه، که از آن محافظت می‌کند، به تدریج ضخیم و سفت شده و بافت‌های اطراف آن چسبنده و منقبض می‌شوند. نتیجه این فرایند، کاهش دامنه حرکت و ایجاد درد و ناراحتی شدید است که انجام فعالیت‌های روزمره را برای فرد دشوار می‌کند.

این بیماری گاهی بدون دلیل مشخصی بروز می‌کند، اما عواملی وجود دارند که احتمال ابتلا به آن را افزایش می‌دهند. از جمله:
بی‌حرکتی طولانی مدت: عدم حرکت شانه پس از جراحی یا آسیب‌دیدگی‌هایی مانند شکستگی و دررفتگی می‌تواند به مرور زمان باعث ایجاد این مشکل شود.
دیابت: افراد مبتلا به دیابت، به ویژه دیابت نوع 1، بیشتر در معرض خطر قرار دارند. تغییرات در جریان خون و التهابات ناشی از این بیماری ممکن است دلیل این ارتباط باشد.
مشکلات تیروئیدی: شرایطی مانند کم‌کاری یا پرکاری تیروئید می‌توانند با ایجاد تغییرات هورمونی بر مفصل‌ها تأثیر بگذارند.
بیماری‌های قلبی و عصبی: بیمارانی که به دلیل مشکلات قلبی یا سکته مغزی دچار ضعف عضلات و کاهش حرکت طبیعی شده‌اند نیز ممکن است در معرض این بیماری قرار گیرند.

این عارضه با دو علامت اصلی شناخته می‌شود: درد شدید و محدودیت حرکت. علائم در سه مرحله زیر اتفاق می‌افتند:
مرحله دردناک: در این مرحله که ممکن است چندین ماه طول بکشد، درد به تدریج افزایش می‌یابد و بیشتر در قسمت جلویی و بیرونی شانه احساس می‌شود. درد در شب تشدید می‌شود و با حرکت شانه، وضعیت بدتر می‌شود.
مرحله سفتی: این مرحله با کاهش درد و افزایش سفتی شانه همراه است. بیمار نمی‌تواند دست خود را به راحتی بالا ببرد یا چرخش دهد و فعالیت‌های ساده‌ای مانند پوشیدن لباس یا شانه کردن موها دشوار می‌شود.
مرحله بهبود: در این مرحله، به مرور زمان سفتی شانه کاهش می‌یابد و دامنه حرکتی بازمی‌گردد. هرچند ممکن است این فرایند چندین ماه طول بکشد.

برای درمان این عارضه روش‌های مختلفی وجود دارد که بر اساس مرحله بیماری و شدت علائم تعیین می‌شوند. هدف اصلی کاهش درد و بازیابی حرکت طبیعی شانه است:

فیزیوتراپی

انجام تمرینات کششی و تقویتی به تدریج دامنه حرکت را افزایش می‌دهد. این تمرینات باید تحت نظارت متخصص انجام شوند تا از تشدید درد جلوگیری شود.

داروهای ضد التهاب

داروهایی مانند ایبوپروفن می‌توانند به کاهش التهاب و درد کمک کنند. در موارد شدیدتر، تزریق استروئید ممکن است موثر باشد.

گرما و سرما درمانی

استفاده از کمپرس‌های گرم یا سرد می‌تواند به کاهش درد و التهاب کمک کند.

برای پیشگیری از شانه یخ زده، حفظ حرکت منظم شانه‌ها و انجام تمرینات کششی روزانه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. افرادی که به دلیل جراحی، آسیب یا بی‌حرکتی طولانی مدت مستعد ابتلا به این عارضه هستند، باید تحت نظارت پزشک یا فیزیوتراپیست تمرینات تقویتی و حرکتی انجام دهند. رعایت فعالیت‌های فیزیکی ملایم در طول روز و پرهیز از بی‌حرکتی طولانی می‌تواند به جلوگیری از این بیماری کمک کند. همچنین، مدیریت بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت و مشکلات تیروئیدی از جمله عواملی است که خطر ابتلا را کاهش می‌دهد. توجه به وضعیت بدن در هنگام کار، استراحت کافی و جلوگیری از فشار زیاد بر مفصل شانه، گام‌های مؤثری در پیشگیری هستند.

شانه یخ‌ زده یک بیماری دردناک و محدودکننده است که می‌تواند زندگی روزمره را تحت تأثیر قرار دهد. با این حال، تشخیص به موقع و استفاده از روش‌های درمانی مناسب می‌تواند بهبودی را تسریع کرده و دامنه حرکت شانه را به حالت طبیعی بازگرداند. پیروی از توصیه‌های پزشک و انجام تمرینات درمانی بخش مهمی از روند بهبود است. هرچه درمان زودتر آغاز شود، نتایج بهتری به دست خواهد آمد.
کلینیک درد دکتر محسن خالدی ، با تخصص در طب فیزیکی و توانبخشی، راهکارهای پیشرفته‌ای برای مدیریت و درمان انواع دردهای مزمن ارائه می‌دهد و به بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک می‌کند. برای دریافت مشاوره می توانید از طریق دکمه دریافت نوبت و یا از طریق شماره 02145186676 اقدام کنید.


منابع
mayoclinic
upmc