تشخیص و راهکارهای درمانی برای آسیب‌ها و آرتروز مفصل شانه آکرومیوکلاویکولار

ساختار مفصل

مفصل شانه آکرومیوکلاویکولار (AC) یک مفصل کوچک اما حیاتی است که بین آکرومیو (بخشی از کتف) و کلوایوید (بخشی از استخوان چانه) قرار دارد. این مفصل به عنوان نقطه اتصال بین استخوان کتف و استخوان جمجمه عمل می‌کند و نقش مهمی در حرکت و ثبات شانه ایفا می‌کند.

عملکرد مفصل AC

مفصل AC به شانه اجازه می‌دهد تا حرکات مختلفی مانند بالا و پایین بردن، چرخش و حرکت‌های جانبی را انجام دهد. این مفصل همچنین در انتقال نیروها بین دست و بدن نقش دارد و برای انجام فعالیت‌های روزمره و ورزشی ضروری است.

ساختار لیگامنت‌ها

مفصل AC توسط لیگامنت‌های قوی حمایت می‌شود که از تفکیک مفصل جلوگیری می‌کنند. دو نوع اصلی لیگامنت در این مفصل وجود دارد:
لیگامنت عمودی: این لیگامنت از بالای آکرومیو تا پایین کلوایوید کشیده شده و ثبات عمودی مفصل را تامین می‌کند.
لیگامنت افقی: این لیگامنت در جهت افقی قرار دارد و از تفکیک جانبی مفصل جلوگیری می‌کند.

آسیب‌های فشاری

آسیب‌های فشاری به مفصل AC معمولاً ناشی از ضربه مستقیم به شانه یا سقوط مستقیم بر روی شانه است. این نوع آسیب‌ها می‌توانند شامل شکستگی‌های استخوانی و پارگی لیگامنت‌ها باشند.

شکستگی‌های استخوانی

شکستگی‌های استخوانی در مفصل AC معمولاً به دلیل ضربه شدید و مستقیم به شانه ایجاد می‌شوند. این شکستگی‌ها می‌توانند به صورت شکستگی کلوایوید، آکرومیو یا هر دو در یک زمان رخ دهند.

پارگی لیگامنت‌ها

پارگی لیگامنت‌های مفصل AC ممکن است به دلیل کشش بیش از حد یا ضربه مستقیم به شانه رخ دهد. پارگی‌های لیگامنتی می‌توانند به کاهش ثبات مفصل و افزایش خطر ابتلا به آرتروز منجر شوند.

پارگی‌های لیگامنتی

پارگی‌های لیگامنتی مفصل AC می‌توانند به صورت جزئی یا کامل باشند. پارگی‌های جزئی معمولاً با درد و تورم همراه هستند، در حالی که پارگی‌های کامل می‌توانند به عدم توانایی در حرکت شانه منجر شوند.

علل پارگی لیگامنت‌ها

ضربه مستقیم به شانه
سقوط بر روی شانه به صورت مستقیم
حرکات ناگهانی و شدید شانه

آرتروز مفصل

آرتروز مفصل AC نوعی التهاب مزمن مفصل است که می‌تواند به تخریب غضروف و استخوان‌های مفصل منجر شود. این وضعیت می‌تواند به دلیل آسیب‌های مکرر، استفاده بیش از حد از شانه یا پیری بدن ایجاد شود.

علل آرتروز مفصل AC

سن بالا
آسیب‌های مکرر به مفصل
استفاده بیش از حد از شانه در فعالیت‌های ورزشی یا شغلی

درد و ناراحتی:درد در ناحیه مفصل AC یکی از علائم اصلی آسیب‌ها و آرتروز است. این درد می‌تواند با فعالیت‌های روزمره افزایش یابد و در حالت استراحت کاهش یابد.
تورم و التهاب:تورم و التهاب در ناحیه مفصل AC معمولاً به دلیل آسیب‌های بافت نرم یا التهاب مفصل رخ می‌دهد. این علائم می‌توانند به کاهش حرکت و درد بیشتر منجر شوند.
کاهش حرکت شانه:آسیب‌ها و آرتروز می‌توانند به کاهش دامنه حرکتی شانه منجر شوند. این کاهش حرکت می‌تواند در انجام فعالیت‌های روزمره مانند بلند کردن دست یا چرخش شانه مشکل ایجاد کند.
صداهای مفصلی:احساس صداهای کلیک یا جیرجیر شدن در مفصل AC نیز از علائم ممکن است. این صداها معمولاً هنگام حرکت شانه اتفاق می‌افتند و ممکن است نشان‌دهنده تخریب غضروف یا عدم ثبات مفصل باشند.

معاینه بالینی:معاینه بالینی اولین قدم در تشخیص آسیب‌ها و آرتروز مفصل AC است. پزشک با بررسی سوابق بیمار، انجام معاینات فیزیکی و بررسی علائم، می‌تواند به تشخیص اولیه برسد.
تصویربرداری پزشکی:تصویربرداری پزشکی نقش مهمی در تشخیص دقیق آسیب‌ها و آرتروز مفصل AC ایفا می‌کند. این روش‌ها به پزشک کمک می‌کنند تا میزان و نوع آسیب را به دقت مشخص کند.
آزمایش‌های تکمیلی:در برخی موارد، آزمایش‌های تکمیلی مانند آنژیوگرافی یا CT اسکن نیز ممکن است برای ارزیابی دقیق‌تر مفصل AC مورد استفاده قرار گیرند. این روش‌ها به ویژه در موارد پیچیده‌تر که نیاز به بررسی دقیق‌تر ساختار مفصل است، کاربرد دارند.

در بسیاری از موارد، درمان‌های غیرجراحی می‌توانند به بهبود وضعیت مفصل AC کمک کنند. در ادامه این روش ها را بررسی میکنیم:

فیزیوتراپی

فیزیوتراپی نقش کلیدی در بازیابی حرکت و تقویت عضلات شانه ایفا می‌کند. تمرینات مخصوص می‌توانند به کاهش درد، افزایش دامنه حرکتی و بهبود ثبات مفصل کمک کنند.

تزریق PRP

تزریق PRP یک روش درمانی نوین است که از پلاکت‌های خون بیمار برای تحریک ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده استفاده می‌کند. این روش می‌تواند به کاهش التهاب و تسریع فرآیند بهبود کمک کند.

دارودرمانی

داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) معمولاً برای کاهش درد و التهاب در مفصل AC استفاده می‌شوند. در موارد شدیدتر، تزریق کورتیزون نیز ممکن است مفید باشد.

ماساژ درمانی

ماساژ درمانی می‌تواند به کاهش تنش عضلات و بهبود جریان خون در ناحیه مفصل AC کمک کند. این روش می‌تواند درد را کاهش داده و حرکت مفصل را بهبود بخشد.

الکتروتراپی

الکتروتراپی شامل استفاده از امواج الکتریکی برای تحریک عضلات و کاهش درد است. این روش می‌تواند به تسریع فرآیند بهبود و کاهش التهاب کمک کند.

تغییرات سبک زندگی

تغییرات در فعالیت‌های روزمره و استفاده مناسب از شانه می‌تواند به پیشگیری از آسیب‌های بیشتر و بهبود وضعیت کمک کند. استفاده از تکنیک‌های صحیح در ورزش و کارهای روزانه اهمیت دارد.

درمان‌های جراحی

در مواردی که درمان‌های غیرجراحی مؤثر نباشند، درمان‌های جراحی ممکن است ضروری باشند. این روش‌ها به ترمیم آسیب‌های ساختاری و بازیابی عملکرد مفصل کمک می‌کنند.

آسیب‌ها و آرتروز مفصل شانه آکرومیوکلاویکولار موضوعی حیاتی در حوزه ارتوپدی هستند که تاثیرات قابل‌توجهی بر کیفیت زندگی افراد دارند. درک عمیق از آناتومی و عملکرد این مفصل، شناخت دقیق علل و علائم آسیب‌ها و آرتروز، و آشنایی با روش‌های تشخیصی و درمانی موثر از اهمیت بالایی برخوردار است. با پیشرفت‌های علمی و تکنولوژیکی، گزینه‌های درمانی متنوعی در اختیار بیماران قرار گرفته است که می‌تواند به بهبود وضعیت و بازگشت به فعالیت‌های روزمره کمک کند. همچنین، اتخاذ تدابیر پیشگیرانه و مراقبت‌های پس از درمان نقش کلیدی در کاهش خطر عود مجدد و مدیریت بهتر شرایط دارد.
برای درمان تخصصی آسیب‌ها و آرتروز مفصل شانه آکرومیوکلاویکولار و بهره‌مندی از روش‌های نوین درمانی مانند تزریق PRP و توانبخشی، می‌توانید به کلینیک درد دکتر محسن خالدی در شمال تهران (قلهک) مراجعه کنید. برای دریافت مشاوره می توانید از طریق دکمه دریافت نوبت و یا از طریق شماره تماس 02145186676 اقدام کنید.


منابع
uptodate
health